Muş Şehir Rehberi

Muş otobüs bileti sayesinde Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan en güzel şehirlerden birine yolculuğa çıkılabilir. Tarihi yapıları ile geçmişe yolculuk yapılmasını sağlayan Anadolu şehirlerinden biridir. Merkez ve bazı ilçelerde görülmesi gereken yerlere sorunsuz şekilde ulaşmak için gezi planının 2 ile 3 gün yapılması yeterli olur. Tarihi zenginliği ile bilinse de doğal güzellikleri ile de görülmeye değer birçok konum bulunur.

Muş Kalesi

Muş Kalesi, şehir merkezinde bulunur. Şehrin en eski yerleşim yeri olarak bilinir. Kalenin ne zaman  ve kim tarafından yapıldığına dair kesin bilgiler bulunmasa da Moğol İstilası dönemine ait savaşlar ile ilgili yazılarda kalenin adı geçer. Hz. Ömer döneminde kale, Müslümanlar tarafından ele geçirilmiştir. Arapların Anadolu’yu ele geçirmek ve yerleşmek için verdiği savaşlar ve diğer pek çok farklı savaşta kale oldukça zarar görmüştür. Kalenin yan tarafından Selçuklu, Arap ve Osmanlı dönemine ait olan mezarlıklar bulunur. Muş Kalesi farklı medeniyetlerden izler taşıması ile önemli olan kültürel miraslardan biridir. Ziyarete açık halde olan kale, görülmesi gereken yerler arasında yer alır.

Yıldızlı Han

Şehir merkezinde, Demirciler Sokağı adı verilen yerde bulunur. Yıldızlı Han, 1307 yılında Miralay Seyfi Bey tarafından inşa edilmiştir. İki katlı olan yapının üst katında kerpiç, alt katında kesme taş kullanılmıştır. Selçuklu dönem mimarisine ait izler yapıda görülür. Yıldızlı Han, İpek Yolu üzerinde yer alır. Ticaret ve konaklama bakımından önemli bir konumda bulunur. Kurulduğu dönemde ticaret merkezi olarak faaliyet göstermiştir. Alt katında manifaturacılar, kuyumcular ve bakırcılar yer alır. Üst katta ise otel ile beraber 52 dükkan bulunur. Rus İşgali sırasında oldukça zarar gören Yıldızlı Han, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilmiştir. Muş’ta gezilecek yerler arasında bulunan tarihi yapılardan biridir.

Muş Ulu Camii

Muş, Kale Mahallesi’nde yer alan cami, moloz taşan yapılmıştır. Ulu Camii’nin kitabesi bulunmadığı için kim tarafından, ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Söylenti ve tahminlere göre avluda mezarı bulunan Şeyh Muhammedi Mağribi tarafından 979 yılında inşa edilmiştir. Ulu Camii, dikdörtgen bir plana sahiptir, mimari yapısı incelendiği zaman 19. yüzyılın sonlarına doğru olan dönemlere ait izler görülür. Muş için önemli olan dini yapılardan biridir. Caminin mihrabı oldukça sadedir, orta kısımda kubbe ve yanlarda beşik tonoz örtülüdür. 1966 yılında yaşanan deprem sırasında caminin minaresi yıkılmıştır, 1968 yılında minare tekrar inşa edilmiştir.

Arak Manastırı

Muş, Kepenez Köyü’nde yer alan manastırın net olarak ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Arak Manastırı’nın bazı kaynaklara göre Aziz Aydınlatıcı Grigor tarafından 4. yüzyılda yapıldığı düşünülür. Manastırın mimarisinde Roma Dönemi’ne ait çizgiler görülür. Kutsal Havariler Manastırı olarak da adlandırılan manastır, Kepenek Köyü altında bulunan yaylada yer alır. Arak kelimesi, Farsça bir kelimedir ve şarap anlamına sahiptir. Manastırın bulunduğu bölgede geçmişte üzüm ambarları olduğu düşünülür. Arak Manastırı, 1915 yılına kadar Ermeniler için ibadet merkezi olarak kullanılır. Farklı amaçlar için kullanılan manastır, 1960 yılında Muş Valiliği tarafından patlatılmıştır. Arak Manastırı ardında iki kilise harabesi bırakmıştır.

Murat Köprüsü

Murat Nehri üzerinde yer alan köprü, tahminlere göre; Selçuklu Dönemi’nde 13. yüzyılda yapılmıştır. Köprü üzerinde bulunan mermerlerden birinde 1871 yılı yazılmış olsa da araştırmalara göre; Osmanlı Dönemi’nde köprü restore edilmiştir. Köprü 143 metre uzunluğa ve 5 metre genişliğe sahiptir. Yerli halk tarafından aktif olarak kullanılan köprü, oldukça sağlam şekilde korunmuştur. Gündüz nehir üzerinde güzel bir manzara sunan köprü, akşamları yapılan ışıklandırma ile ayrı bir güzelliğe sahip olur. Muş Otogarı üzerinden toplu taşıma araçları ile bölgeye ulaşım sağlanabilir.

Haçlı Gölü

Haçlı gölü, Muş’un Bulanık ilçesinin güney bölgesinde yer alan volkanik bir set gölüdür.  Bulanık Gölü olarak da bilinen Haçlı Gölü bu ismini suyunun berrak olmamasından almıştır.  Derinliği en fazla 7 metre olan Haçlı Gölü’nün yüz ölçümü 27 kilometrekaredir. Şeyhtokum Deresi ve başka birçok kaynaktan beslenen bu gölün su düzeyi bütün yıl boyunca hemen hemen aynı kalır. Kış aylarında donan göl yüzeyinde yürümek mümkün hale gelir. Muş’a kış mevsiminde ziyarete gelen kişiler, farklı bir deneyim yaşayabilir. Alabalık ve aynalı sazan gibi bir çok türe ev sahipliği yapan Haçlı Gölü,  turizm ve çevre bölge arazilerini sulama gibi bir çok imkan sağlar.

Kayalıdere Antik Kenti

Muş ilinin Varto ilçesinde yer alan antik kent, Urartular tarafından yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Kayalıdere Antik Kenti, aynı zamanda Urartu Kaya Mezarlığı olarak da bilinir. II. Sarduri zamanlarında yapıldığı tahmin edilen antik kent, askeri yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Muş bölgesinde bulunan en korunmuş tarihi yapılardan biridir. Turistlerin oldukça ilgisini çeken yerlerden biridir. Antik kentin kurulduğu tarih bilinmese de tahminlere göre; M.Ö. 756 ile 730 yılları arasında bir zaman kabul edilir. Kayalıdere Antik Kenti arkeoloji çalışmaları sonucunda çıkartılan eserler, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenir. Tunç aslan heykeli, ok başları ve aslan tasvirli kemer gibi birçok farklı tarihi eser çalışmalarda bulunmuştur. Muş otobüs bileti aldıktan sonra hazırlanan liseye eklenmesi gereken konumlardan biridir.

Zafer Anıtı

Muş’un Malazgirt ilçesinde yer alan Zafer Anıt’ı, Malazgirt Zaferi anısında inşa edilmiştir. Birbirine bakan iki sütun yaklaşık 42 metre yüksekliğe sahiptir. Sütunlar Anadolu’nun kapısını temsil ederken, sütunlar arasında bulunan boşluklar ise Türklerin Anadolu’ya geçişini temsil eder. Manevi olarak oldukça büyük bir öneme sahip olan anıtın bulunduğu bölgede 26 Ağustos günü zafer kutlamaları yapılır. Muş ziyaretiniz, Malazgirt Zaferi’nin yıldönümüne denk gelirse mutlaka uğranması gereken yerlerden biridir. Muş ile Malazgirt arasında hizmet veren minibüsler sayesinde kolay şekilde ulaşım sağlanabilir.

Akdoğan Gölü

Hamurpet Dağları’nda yer alan göl, yanı zamanda Hamurpet Gölü olarak da bilinir. Göl, 2173 metre rakıma sahiptir ve çevresinde dik kayalar bulunur. Akdoğan Gölü’nün en derin kısmı 47 metredir, oldukça az derinliğe sahip olan gölün rengi yeşil görünür. Hamurpet dağlarından gelen kar ve yağmur suları gibi farklı kaynaklardan beslenir. Muş’ta bulunan güzel göllerden biridir, doğal güzelliklerini görmek ve doğada vakit geçirmek için oldukça elverişli bir yerdir. Gölün çevresinde bulunan doğa oldukça etkileyicidir, temiz havada piknik ve yürüyüş yapmak için oldukça idealdir. Muş’ta gezilecek yerler arasında bulunan doğa konumlarından biridir.

Malazgirt Kalesi

Malazgirt Kalesi, Muş’un Malazgirt ilçesinde yer alır. Tarihi araştırmalar sonucu Malazgirt Kalesi’nin Urartular döneminde inşa edildiği düşünülür.  1070’li yıllara kadar Berber Kalesi olarak bilinen bu kale, 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Malazgirt Kalesi ismiyle anılmaya başlanmıştır. Mimarisi ve inşaatında özel taşlar ve Horasan harcı kullanılan Malazgirt Kalesi, Bizans döneminde ağır hasarlar alıp tahrip olsa da çeşitli dönemlerde restorasyon çalışmalarına tabi tutularak tarihteki adını korumayı başarmıştır. Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı idaresine geçen Malazgirt Kalesi etkileyici mimarisiyle Muş’ta görülmesi gereken tarihi yapılardan biridir. Muş Otogarı aracılığı ile Malazgirt’e geçiş yapılabilir. Şehrin önemli tarihi miraslarından birini görmek için rota oluşturulması gereken konumlardan biridir.